Help: m’n levensexecuteur is dement!
Wie regelt je zaken als je het zelf niet meer kunt overzien?
Piet worstelt al langer met zijn gezondheid, maar besteedt daar liever geen aandacht aan. ‘Wat niet weet, wat niet deert’, is zijn motto. Zijn aandacht gaat meer naar Marian.
Laatst viel ze plotseling tijdens het boodschappen doen en wist ze de weg naar huis niet meer. Ze kwam er met een paar schrammen en blauwe plekken vanaf. Afgelopen zondag zocht ze haar adressenboekje in de koelkast. Ze hebben er samen hartelijk om gelachen, ze was met haar gedachten heel ergens anders.
Marian is normaal heel geordend, maar nu vindt Piet overal spullen van haar. Piet houdt wel een oogje in het zeil en samen redden ze het prima.
Altijd als eerste op de hoogte?
Meld je aan voor onze nieuwsbrief en ontvang alle blogs in je mailbox nog voor ze op deze website verschijnen.
Piet en Marian dachten het goed te hebben geregeld
Piet (76) woont samen met zijn vrouw Marian (77). Ze hebben een prima pensioen en een fijne woning waar alles gelijkvloers is. Piet wil graag zijn zaakjes zelf regelen, houdt van controle, grip op de situatie. Hun kinderen betrekt hij hier liever niet bij, zij zijn veel in het buitenland en hebben het volgens Piet al te druk met hun eigen leven. Piet houdt ook liever de touwtjes in eigen hand, samen met z’n Marian, geen pottenkijkers. In het verleden hebben hij en Marian elkaar een volmacht gegeven zodat de ander de boel kan regelen wanneer ze het zelf niet meer kunnen, ze hebben alles vastgelegd bij de notaris.
Piet is toch maar eens naar de huisarts gegaan met z’n klachten en die had hem meteen doorverwezen. Hij krijgt slecht nieuws: uitgezaaide longkanker. Zijn levensverwachting is laag. Voor Piet een donderslag bij heldere hemel, hij kan het niet bevatten. Slapeloze nachten heeft hij ervan. Niet voor zichzelf, hij heeft een mooi leven gehad.
Maar wie zorgt voor Marian wanneer hij dat niet meer kan? Wie kijkt er naar haar om? Waar moet ze gaan wonen? Marian heeft zich ook nog nooit verdiept in hun financiën, dat nam Piet altijd op zich. Het wordt Piet langzaamaan duidelijk dat Marian, zonder al zijn zorg en aandacht, niet alleen in hun eigen woning kan blijven wonen, haar geheugen laat haar steeds vaker in de steek. Hoe moet dat nu verder? Ineens verloopt alles anders dan Piet vooraf heeft bedacht. Hij heeft van alles voor hem en Marian geregeld; van testament tot levenstestament. Ze zouden voor altijd voor elkaar zorgen.
Maar wie regelt je zaken wanneer je levensexecuteur overlijdt én je zelf je zaken niet meer goed kunt overzien?
De wet kent een systeem voor het geval je zelf niet goed meer in staat bent beslissingen te nemen. Dat heet bewind of curatele.
- Onafhankelijk arts – Voor het zover is, zal een onafhankelijke arts je ‘wilsonbekwaam’ moeten verklaren.
- Rechter – De rechter doet vervolgens uitspraak of je onder bewind of curatele wordt gesteld en benoemt een bewindvoerder en mentor. Dat kan een familielid zijn, maar ook een buitenstaander.
- Bewindvoerder – De bewindvoerder moet jaarlijks een rekening en verantwoording opstellen van wat er gedaan is met je inkomen en vermogen en dit ter controle aanbieden bij de rechter.
Er zijn meer regels. Zo moet voor iedere uitgave boven €2.000,- vóóraf toestemming gevraagd worden aan de rechter. Niet prettig wanneer je eigen partner bijvoorbeeld een andere auto van jullie spaargeld wil kopen. Of wanneer je partner schenkingen aan jullie kinderen wilt doen maar de rechter geen toestemming geeft. Al deze regels zijn er ter bescherming van het vermogen van de onderbewindgestelde persoon, maar werken belastend en vertragend voor bijvoorbeeld de partner of kinderen.
Met een levenstestament voorkom je dat een rechter beslissingen neemt over je geldzaken.
In het levenstestament leg je jouw wensen, en wanneer je dat wilt, ook jouw visie op je geldzaken en leven vast. Je benoemt iemand die je financiën gaat beheren en betrokken is bij de zorg die je nodig hebt. In het levenstestament geef je jouw levensexecuteur een volmacht om namens jou beslissingen te nemen en daarnaast kun je richtlijnen geven voor wat jij belangrijk vindt. Aan de levensexecuteur de taak je financiën zo te beheren en de zorg zo te organiseren zoals jij dat graag zou willen.
Zo voorkom je dat de rechter beslissingen neemt die niet overeenkomen met jouw wensen en belangen of die van de mensen om je heen. Steeds meer mensen stellen tegenwoordig een levenstestament op.
Denk na over de opvolger van de levensexecuteur
Piet en Marian hadden elkaar tot levensexecuteur benoemd, maar niet nagedacht over wie hun opvolger zou kunnen zijn. Dat is ook nogal wat: iemand anders die beslissingen namens jou neemt. Die ander moet hiervoor de tijd en de juiste kennis hebben. Bovendien moet jij het vertrouwen in die ander hebben.
Wanneer jij niks regelt én je bent wilsonbekwaam benoemt de rechter een bewindvoerder. Meestal is dat iemand uit de familie, maar de rechter kan ook een professionele bewindvoerder benoemen. Vaak is dit ongewenst.
Marian kan haar levenstestament niet meer aanpassen om een opvolger voor Piet te benoemen; de notaris heeft te veel twijfels of zij hiervoor nog voldoende wilsbekwaam is. Dit betekent dat na het overlijden van Piet zij onder bewind gesteld wordt door de rechter. Een ongewenste situatie voor Piet en Marian.
De keuze van Piet
Slapeloze nachten heeft Piet hiervan. Wie regelt straks de verkoop van hun huis? Wie regelt de financiën voor Marian? Wie wil betrokken worden bij haar zorg? Wat betekent dat vermogen na de verkoop van de eigen woning voor de eigen bijdrage in de zorg? Of het testament van Piet waarin hij Marian met hun kinderen tot erfgenamen heeft benoemd. Piet en Marian lopen tegen heel veel ingewikkelde vragen aan waar ze geen antwoord op hebben.
Aanpassing testament
Na veel wikken en wegen neemt Piet een drastisch besluit: hij besluit zijn testament aan te passen en benoemt zijn kinderen tot enig erfgenaam. Marian zal na het overlijden van Piet een prima nabestaandenpensioen ontvangen en daarnaast heeft ze de helft van de eigen woning en hun spaarrekening met een fors saldo. De erfenis van Piet zou voor Marian alleen maar leiden tot een hogere bijdrage in de zorg en door een bewind bij de rechter zou de familie niet meer zelf kunnen beslissen wat er met dit geld zou moeten gebeuren.
Bewindvoerder en mentor
Eindelijk ging Piet ook met zijn kinderen om tafel. Wie wil straks bewindvoerder en mentor worden? Misschien met wat hulp van buiten? Voor financiële zaken hadden de kinderen de tijd, de interesse én de kennis niet. De taak als bewindvoerder kon ik op me nemen. Zo bleef er voor hen meer tijd en ruimte over om aan Marian te besteden. We zouden tegen die tijd bij de kantonrechter het verzoek indienen om samen bewindvoerder en mentor van Marian te worden.
Woonplek
Tot slot ging Piet samen met Marian op zoek naar een fijne woonplek waar ze naartoe kon wanneer Piet was overleden. Nu ze alles samen geregeld hadden, gaf dat rust.
Hoe meer je bespreekt, hoe beter je wensen vervuld kunnen worden
Het voelt vreemd: je partner onterven terwijl je getrouwd bent en goed voor elkaar wilt zorgen. Maar wanneer je alles financieel onderbouwd hebt én jezelf ervan overtuigd hebt dat je goede redenen hebt om dit te doen, kan dit toch een verstandige beslissing zijn.
Ook je levensexecuteur kan ziek worden of overlijden. Wie neemt deze taak dan over? Betrek mensen die je vertrouwt bij deze lastige beslissing. Bespreek met hen de zaken die jij van belang vindt. Wil je koste wat kost in je huis blijven wonen? Zo niet, welke woonomgeving vind je fijn? Mogen er schenkingen gedaan worden, en zo ja, aan wie of wat? Welke bezigheden zou je zo lang mogelijk willen blijven doen, al dan niet met ondersteuning?
Hoe meer je samen bespreekt, hoe beter de levensexecuteur weet wat jij belangrijk vindt en hoe beter die zijn werk voor je kan doen. Samen kom je verder!
Erika van Hulst
Erika van Hulst begeleid ondernemers en particulieren die hun financiële mogelijkheden willen overzien en willen weten welke keuzes ze kunnen maken. Samen zorgen we ervoor dat je weet wat je doet en dat je kiest wat bij jou past.
Dit leidt ertoe dat je overziet wat de impact is van de beslissingen die je neemt. Duidelijk is wat je financieel te wachten staat. Je houdt het heft in eigen hand. Je gaat met een gerust gevoel verder.
Vrijblijvend adviesgesprek
Hoe zet jij je geld het beste in? Welke keuze maak jij om je verstand en gevoel op één lijn te krijgen?
Wil je een keertje samen sparren?
Meld je aan voor vrijblijvend telefonisch adviesgesprek (30 minuten en gratis)